همان طور که از نام این گونه تجهیزات پیداست بالابرهای اهن ربایی با استفاده از خاصیت آهن ربایی (مغناطیسی) قادر به بلند کردن و جابه جایی بار هستند.
این بالابرها در کشورهای پیشرفته به طور گسترده ای به کار گرفته می شوند. این بالابرها بیشتر در صنایعی که فلزات آهنی در آن جابه جا میشود مانند صنایع فولاد کشتی سازی صنایع حمل و نقل بنادر و صنایع بازیافت مواد (انبار خودروهای فرسوده) مورد استفاده قرار میگیرند.
1
2
3
کاربرد بالابرهای آهنربایی
بالابرهای آهن ربایی در دو نوع آهنربای دائمی و آهن ربای الکتریکی طراحی و ساخته میشوند. از جریان الکتریکی برای ایجاد خاصیت آهنربایی استفاده می شود. آهن ربای موجود در این گونه از تجهیزات به صورت تکی یا گروهی توسط اسلینگ مناسب زنجیر یا سیم بکسل برای بلند کردن و جابه جایی صفحات فولادی و اجسامی که آهن در ساختمان آن به کار رفته مورد استفاده قرار میگیرد.
- آهن ربای مورد استفاده در این نوع بالابرها به شکلهای گرد مستطیلی و یا شکل های خاص برای اهداف ویژه ساخته میشود.
- آهن ربای صفحه تخت برای جابه جایی ورقهای فلزی، بارهای فله و بسته بندی نشده مانند آهن آلات ضایعاتی (اوراق) استفاده می شود.
- آهن ربای صفحه ای با اشکال خاص برای بلند کردن لوله ها میله های فولادی گرد و قطعات فولادی تکه تکه مورد استفاده قرار میگیرد.
- آهنربا با قطب های قابل تنظیم برای جابه جایی بارهایی که شکل نامنظم دارند مورد استفاده قرار میگیرند. گاهی اوقات از تجهیزات اضافی دیگر به عنوان تجهیزات ایمنی مانند چنگک های مختلف نیز استفاده می شود.
k
تجهیزات الکتریکی و آهن ربای مورد استفاده در این بالابر به گونه ای طراحی و ساخته میشوند تا بتوانند در برابر تغییرات و شرایط محیطی گوناگون پایداری لازم را داشته باشند.به عبارت دیگر، هرگونه نقص در ساختار طراحی و استفاده از این وسایل میتواند حوادث ناگواری را در پی داشته باشد.
–
خطرات کار با بالابرهای آهنربایی
از مهمترین خطرات کار با بالابرهای آهنربایی میتوان دو خطر عمده ی زیر را نام برد:
- خطر سقوط اجسام
- خطر میدان الکترومغناطیسی (EMF:Electromagnetic Field)
خطر سقوط اجسام در بالابرهای آهن ربایی
در صورتی که از بالابرهای آهن ربایی به طور درست و ایمن استفاده نشود خطر سقوط اجسام و اشیا با افراد تجهیزات و تأسیسات وجود دارد. آمارهای زیادی درباره ی سقوط اجسام از آهن ربا و برخورد با انسان گزارش شده که در مواردی حتی منجر به مرگ شده است. بالاترین آمار حوادث مربوط به زمانی است که از بالابر تک آهن ربا برای جابه جایی و بلند کردن اجسام با طول زیاد استفاده شده است لذا تأکید میشود برای جابه جایی این گونه اجسام از بالابرهایی که چند آهن ربا
دارند استفاده شود.
/
خطر میدان الکترومغناطیسی (EMF:Electromagnetic Field) در بالابرهای آهن ربایی
به نظر میرسد وجودِ میدان مغناطیسی اطراف آهن ربا باعث اختلال در عملکرد درست دستگاه ضربان ساز قلب (Heart pacemaker در افرادی که از این گونه دستگاه ها استفاده میکنند می شود.
همچنین میدان های مغناطیسی روی پمپ انسولین بدن انسان و وسایل ارتباطی مانند بیسیم نیز اثرات تداخلی خواهد داشت. در صورتی که برای ایجاد میدان مغناطیسی از جریانهای الکتریکی قوی استفاده شود قبل از شروع کار باید ارزیابی خطر توسط کارشناسان مربوطه انجام گیرد.
.
ارزیابی و رعایت چه نکاتی هنگام استفاده از بالابر آهن ربایی ضروری و الزامی است؟
مطابق با قوانین (LOLER :Lifting Operations And Lifting Equipment Regulation) هنگام استفاده از بالابر آهن ربایی رعایت موارد زیر الزامی است.
- تناسب
- ظرفیت مجاز (SWL)
- تعمیر و نگهداری
- تست و بازرسی فنی
- آموزش
a
تناسب :
تمام تجهیزات و وسایل به کار رفته در ساختمان بالابر آهن ربایی باید متناسب با این تجهیزات طراحی و ساخته شوند.
b
ظرفیت مجاز (SWL) :
ظرفیت مجاز بالابر آهن ربایی باید به صورت خوانا و درشت روی آن نوشته شود و بارگذاری فراتر از ظرفیت مجاز ممنوع است
c
تعمیر و نگهداری:
تعمیر و نگهداری تمام قسمتهای بالابر آهن ربایی طبق برنامه ی منظم با روش تعمیر و نگهداری پیشگیرانه انجام شود.
d
تست و بازرسی فنی:
تمام قسمت های دستگاه توسط فرد مجاز در فواصل زمانی مشخص مورد تست و بازرسی فنی قرار میگیرد.
e
آموزش :
تمام افراد درگیر در عملیات باربرداری باید با خطرات کار با این دستگاه آشنا شده و مطابق با دستورات شرح وظایف و آموزشهای دیده شده عمل نمایند.
این آموزشها میتواند شامل موارد زیر باشد:
- شناسایی خطرات بالقوه ی کار با تجهیزات باربرداری مغناطیسی (شاخص هایی مانند شکل ،بار ترکیب بار و … که میتواند باعث خطا در فرایند باربرداری شود)
- اقدامات لازم به منظور کاهش ریسک حوادث
- اصول انتخاب درست
- تجهیزات محدودیتهای موجود در استفاده درست از تجهیزات برنامه ریزی برای انجام ایمن کار
- موقعیت و نحوه عملکرد سیستم های کنترلی جدول زمانی برای بازرسی تعمیر و نگهداری
- گزارش دهی حوادث و نواقص و برنامه واکنش در شرایط اضطراری
سازندگان بالابرهای ،آهنربایی طبق قوانین موظفند که کاملاً از هر لحاظ مخصوصاً شاخص های ،ایمنی دستگاههایی سالم تولید کرده و در اختیار مصرف کنندگان قرار دهند. نحوه ی کار و محدودیتها و خطرات مرتبط با این تجهیزات را نیز در اختیار آنها قرار دهند.