قیرچیست؟ / آسفالت چیست؟


تاریخچه و پالایش قیر


قیر خالص و قطران مواد چسبنده قیری محسوب میشوند. این دو اصطلاح، اغلب به خاطر برداشت اشتباهی که ناشی از شباهت آنها است به جای یکدیگر بکار برده می شوند.
با این وجود، قیر خالص و قطران دو ماده کاملاً مجزا با منشأ و خواص فیزیکی و شیمیایی متفاوت میباشند.

قیر خالص

ماده ای قهوه ای تیره تا سیاه است که یا به طور طبیعی به وجود میآید و یا از تقطیر نفت خام، حاصل میشود. از سوی دیگر قطران در اصل از تقطیر تخریبی زغال قیری تولید شده و بویی بسیار خاصی دارد.

کاربرد قیر خالص

کاربرد  معمولا در روسازی و روکش های آسفالتی است ولی قطران به ندرت در روسازی بکار میرود. مگر،به عنوان آب بندی و دلایل عدم استفاده از قطران به خاطر برخی ویژگی های نامطلوب فیزیکی و حساسیت به دمای بسیار بالا و خطرات سلامتی ناشی از بخار آن از قبیل سوزش شدید چشم و پوست است.
در نتیجه، تمرکز این کتاب بر مخلوط های قیری بوده اما بیشتر آنچه درباره خواص مخلوط های آسفالتی گفته می شود، برای مخلوط های قطرانی نیز کاربرد دارد.

 


تسمه نقاله چیست؟

تسمه نقاله (conveyor belt) در واقع وسیله یا جزء حمل‌کنندهٔ یک سامانه انتقال مواد تسمه ای می‌باشد. که اغلب این سامانه به صورت خلاصه تسمه نقاله یا نوار نقاله نامیده می‌شود.


.

تاریخچه قیر

قیر خالص یکی از قدیمی ترین مواد مهندسی بشر است که ویژگی های چسبندگی و ضد آب بودنش از آغاز تمدن ها کشف شده است .

این ماده در صنعت کشتی سازی در دوران سومری ها در حدود ۶۰۰۰ سال پیش از میلاد بکار میرفت. تمدن باستانی در دره سند شمال غرب (هندوستان از قیر خالص در ساختن حمام های عمومی یا مخازن ،بزرگ حدود ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد، استفاده میکردند.
این مخازن با قرار دادن یک لایه یک اینچی قیر خالص بین دو خط آجر پخته ساخته ۲۶۰۰ سال قبل از میلاد، مصری ها از قیرهای طبیعی برای ضدآب کردن، مومیایی و اسکلت های ساختمانی استفاده میکردند.

کاربرد قیر طبیعی به عنوان ملات برای ساختمان ها و بلوک های رویه، درزگیر برای کشتی ها و سایر کاربردهای ضد آب بیشمار در سالهای بعد در بخش های مختلف جهان ادامه یافت.

انواع مواد قیری

این مواد به دو دسته کلی تقسیم میشوند:

1.قیر طبیعی
2.قیر نفتی

قیر طبیعی چیست؟

قیر طبیعی در لایه های زمین شناسی قرار دارد و هم به شکل ماده قیری نسبتاً نرم و هم به شکل یک ماده ،سخت شکننده و سیاه در رگه های ساختارهای سنگی یافت میشود و یا در انواع سنگ آهک ماسه سنگ و مشابه اینها فراوان است.

دو مثال از این ساختارها (قیر دریاچه ترینیداد)  واقع در جزیره ترینیداد در دریاچه برمودای ونزوئلا و (قیر سنگ ها) در سرتاسر غرب کانادا گسترده میباشند.

قیر دریاچه ترینیداد

صدها هزار تن قیر از دریاچه ترینیداد برداشته شده، بدون اینکه هیچگونه علامتی از کم شدن در آن دیده شود . با این حال در سال های اخیر پایین رفتن سطح قیر اندکی به چشم میخورد. هنگامی که از این ماده برداشت میشود ، فشار درونی زمین بیشتر اجزاء سنگین را با فشار به سطح میراند که در آنجا طبیعت پالایش را ادامه میدهد.
قیر ترینیداد محتوی حدود ۵۰ تا ۷۵ درصد قیر خالص است. باقی آن رس کلوئیدی با منشأ آتشفشانی بعلاوه مواد آلی بی اثر است . تا دو دهه آخر قرن نوزدهم، مقادیر قابل توجهی قیر از ته نشین های دریاچه ترینیداد ، برای راهسازی در ایالات متحده و مناطق دیگر جهان استفاده شده است .

اولین لایه روکش آسفالتی با استفاده از قیر دریاچه ترینیداد؛ در سال ۱۸۷۶ در خیابان پنسیلوانیای واشنگتن دی سی بکار رفت. قیر ترینیداد نفوذ پذیری بسیار کمی دارد .این قیر به طور معمول به گونه ای تصفیه میشود که ناخالصیهای آن بین ۳ تا ۵ درصد باشد.

قیرهای سخت طبیعی همچون گیلسونایت قیر طبیعی نفتی بدون ناخالصی لای ، رس و غیره هستند. گیلسونایت یک ماده قیری سیاه شکننده و سخت است که عمدتاً در ایالت یوتا استخراج می گردد.

قیر نفتی چیست؟

قیر نفتی هیدروکربن کلوئیدی پراکنده در نفت خام است و از تصفیه نفت خام حاصل میشود. به دنبال پیشرفت فرآیند پالایش در اوایل دهه ۱۹۰۰ و محبوبیت خودروها، مقادیر عظیمی از قیر نفتی در شرکتهای نفت فرآوری شد.

این قیرهای پالایش یافته به تدریج فراوان و با کیفیت شدند و این امر قیر طبیعی را به سمت بی اهمیت شدن نسبی سوق داد .

/

.

 


مطالب مرتبط

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

اسکرول به بالا